Begrotingsconclaaf 2024: Vice-eersteminister Clarinval tevreden met verdere inspanningen om de uitgaven te saneren en te verminderen, opnieuw zonder nieuwe belasting voor wie werkt, spaart en investeert

Sinds afgelopen maart, met de begrotingscontrole, blijft de MR zich inspannen om de begroting weer serieus te nemen. Met dit conclaaf hebben we een nieuwe stap gezet in de begrotingssanering. De drempel van 3% tekort is nu in zicht!

Ter herinnering: bij de laatste begrotingscontrole werd uiteindelijk een extra netto inspanning van 0,1% van het bbp in 2023 (636 miljoen) en 0,3% van het bbp in 2024 (1,738 miljard) afgesproken. Het werk voor 2024 was dus al begonnen met een akkoord over een - nu al aanzienlijke - inspanning.

In overeenstemming met onze Europese verplichtingen moet België echter tegen 2026 onder de drempel van 3% van het bbp uitkomen. Een bijkomende inspanning was dus noodzakelijk.

De begrotingsgesprekken zijn zoals steeds gebaseerd op de evaluatie van het Monitoringcomité, dat een opwaartse herziening van het tekort aangaf. Dankzij de bijkomende inspanning van 0,2% van het bbp (1,2 miljard euro) waartoe hier werd beslist en die de totale inspanning brengt op 2,938 miljard euro over 2024, zullen we de legislatuur kunnen afsluiten onder de 3% tekort voor Entiteit 1.

Een aanzienlijke en structurele inspanning op vlak van uitgaven

Het was duidelijk dat als ons tekort toeneemt, dit te wijten is aan de stijging van de operationele uitgaven van de Staat en de uitgaven voor sociale zekerheid.

In lijn met dezelfde verantwoordelijkheidslogica verdedigde de MR de noodzaak om een substantiële en structurele inspanning te leveren op het gebied van de uitgaven. "We kunnen niet werken met oogkleppen op, op zoek naar geld in de zakken van degenen die met hun werk en hun ondernemingszin de rijkdom van ons land produceren, zonder eerst te kijken waar het mogelijk is om andere burgers te activeren, te reactiveren en te ondersteunen", zegt Vice-eersteminister David Clarinval.

Daarom heeft de MR aan het begin van het conclaaf de nadruk gelegd op de doeltreffendheid van het beleid dat wordt gevoerd om arbeidsgeschikte personen die momenteel inactief zijn, te activeren. Ter herinnering: de uitgaven voor arbeidsongeschiktheid en invaliditeit zijn tussen 2023 en 2024 met bijna 1,2 miljard euro gestegen, en met meer dan 3 miljard euro sinds het begin van de legislatuur: "Je kunt het probleem in alle richtingen bekijken, maar het bewijst één ding: dit is een werkpunt. Voor ons was dit werk een voorwaarde voor elke discussie over fiscaliteit", aldus David Clarinval.

Een ongewijzigde prioriteit voor de MR: werk. Wie werkt of gewerkt heeft, moet beloond blijven worden.

Daarom is besloten om werkgevers die langdurig zieke werknemers opnieuw in hun bedrijf verwelkomen nog meer aan te moedigen, door de bestaande bonus te verhogen van 1 000 euro naar 1750 euro per gere-integreerde werknemer.

Om de schaarste op de arbeidsmarkt aan te pakken, wat een van onze prioriteiten is, zal het systeem van de flexijobs bovendien worden uitgebreid naar tal van andere sectoren (bv. bepaalde beroepen in de evenementensector, land- en tuinbouwaannemers, bepaalde beroepen in de voedingssector, verhuisfirma's, ...). Zo kan tegemoet worden gekomen aan de grote vraag naar personeel in bepaalde sectoren en kunnen werknemers die dat wensen, maar ook gepensioneerden, hun inkomen aanvullen.

De landbouwsector wordt niet vergeten: naast de invoering van flexijobs in hun sector, is besloten om het systeem van seizoensarbeiders permanent te maken, zoals gevraagd door de sociale partners. Twee uitstekende zaken voor onze landbouwers.

Deze maatregel komt bovenop de aanzet van de hervorming van de arbeidsmarkt die het afgelopen begrotingsjaar is gegeven. "Waar mogelijk voert de MR echte structurele hervormingen door en dat begint met een consequente hervorming van de arbeidsmarkt. Een doel stellen is één ding, maar we proberen maatregelen te bevorderen om dat doel in de praktijk te bereiken".

Wat ten slotte de uitgaven betreft, werd besloten dat de 4e schijf van de verhogingen van de uitkeringen slechts gedeeltelijk zou worden uitgevoerd (besparing van 374 miljoen euro in 2024 dankzij de intrekking van het luik werkloosheid). Deze inspanning kwam al bovenop de eerdere beslissing van de regering om een deel van de welzijnsenveloppe te besteden aan het verhogen van het minimumloon (en niet aan werkloosheidsuitkeringen of leefloon).

Zoals altijd staat werk centraal in onze redenering. Daarom verwelkomen we de maatregel die tijdens dit conclaaf werd genomen over zeer lage lonen. Dit is de uitvoering van het soicaal akkoord tussen de sociale partners waarin de regering zich ertoe verbond het minimumloon met 50 euro netto te verhogen, waardoor de koopkracht van de werknemers toeneemt, terwijl het concurrentievermogen van de bedrijven niet wordt aangetast (dankzij de neutralisering van de kosten van de maatregel voor de werkgevers). Het was ook belangrijk dat opnieuw de nadruk werd gelegd op de bestrijding van sociale fraude door buitenlandse werkers.

We houden er ook altijd rekening mee dat zij die werken, beloond moeten worden. Daarom zal het minimumpensioen, ondanks de inspanningen die al geleverd werden om de budgettaire neutraliteit van de maatregelen waartoe beslist werd bij de pensioenhervorming begin juli te verzekeren, op 1 januari 2024 nog met bijna 2% stijgen. En voor zelfstandigen is het belangrijk om te onthouden dat het minimumpensioen voor een alleenstaande (voor een volledige loopbaan) op 1 januari 2020 € 1.292 bedroeg.  Het is nu €1.669 (een stijging van €377).

Er is ook besloten om de btw-verlaging op sloop en heropbouw met een jaar te verlengen. Deze maatregel zal gepaard gaan met waarborgen om ervoor te zorgen dat de renovatie van woongebouwen zo doelgericht mogelijk gebeurt.

Nog steeds geen belasting voor wie werkt, spaart of investeert

Zoals we in vorige begrotingen al hebben verzekerd, komen er geen nieuwe belastingen voor wie werkt, spaart of investeert.

Er is besloten tot een redelijke bijdrage van de banken. Deze zal twee vormen aannemen: ten eerste zal de bankentaks niet langer aftrekbaar zijn van de vennootschapsbelasting en ten tweede zal het basistarief van de belasting op krediet- en verzekeringsinstellingen geleidelijk worden verhoogd.

Toch moet worden opgemerkt dat een aantal nieuwe belastingen is vermeden, zoals de belasting op verpakkingen en een verdere verhoging van de belasting op vliegtickets.

Alle sectoren moeten waar mogelijk bijdragen aan de uitgaveninspanning, en dit was het geval voor de gezondheidssector: na een groeinorm die werd verlaagd van 2,5% naar 2% in 2024, en vervolgens een besparing van 100 miljoen euro waartoe werd besloten tijdens de laatste begrotingsoefening, werd besloten om nog eens 100 miljoen euro extra te besparen.

De federale regering heeft nota genomen van de aankondiging van Bpost dat het de Belgische staat minimaal 75 miljoen euro zal terugbetalen voor drie contracten met betrekking tot overcompensatie in de afgelopen jaren. De regering schat dat ze 25 miljoen euro zal kunnen besparen op de drie betrokken contracten, die zullen moeten worden aanbesteed.

Energie: een stap dichter bij het concretiseren van het nucleaire akkoord.

Er is een extra bedrag vrijgemaakt om de lopende studies naar de LTO te financieren, waaruit blijkt dat we vastbesloten zijn om onze energievoorziening veilig te stellen.

Wat de hervorming van de accijnzen betreft, zullen de accijnzen op stookolie uiteindelijk niet worden verhoogd, wat voor ons van essentieel belang was.

Veiligheid: aanzienlijke inspanning voor politie en defensie via de Regie

Zoals we hadden gevraagd, zijn er aanzienlijke inspanningen geleverd op het gebied van veiligheid.

Niet alleen zal de Regie meer kunnen investeren in bepaalde politie- en justitiegebouwen, we hebben er ook voor kunnen zorgen dat de loonsverhoging van 10% die voorzien was voor 2025 al in 2024 zal worden doorgevoerd.

Het Drugscommissariaat zal versterkt worden door de financiering van een drugdetectiescanner in de haven van Antwerpen.

Er zijn ook middelen voorzien om de veiligheid te versterken, in het bijzonder in de stations, door de installatie van bewakingscamera's, en om de strijd tegen seksueel geweld op te voeren.

Defensie zal in haar bestelling ook helikopters moeten opnemen voor de federale politie, wat onze veiligheid nog zal versterken.

Wat de Burgerdienst betreft, zijn we verheugd dat de federale regering voortaan jongeren tussen 18 en 30 jaar zal toelaten om een dienst aan de gemeenschap te verrichten.

Tot slot heeft de MR zijn bereidheid bevestigd om Oekraïne aanzienlijke hulp te bieden, in het bijzonder door zo snel mogelijk F16's te sturen.

Nieuw beleid

Tot slot verkregen de ministers een reeks middelen voor specifieke projecten die onder hun bevoegdheid vallen:

• Minister Clarinval kreeg een structurele financiering van 4 miljoen euro voor de sociale verzekeringsfondsen voor acties ter bevordering van het mentaal welzijn van zelfstandigen. De fondsen zullen instaan voor de sensibilisering en ondersteuning van zelfstandigen.
• B-FAST: Wanneer zich in een derde land een crisis voordoet, beschikt België met B-Fast over een snelle interventiestructuur die noodhulp kan sturen. Er worden extra middelen ter beschikking gesteld, waardoor het B-Fast-budget verdriedubbelt. "Dit versterkt de doeltreffendheid en de reikwijdte van B-Fast aanzienlijk", zegt Hadja Lahbib, Belgisch minister van Buitenlandse Zaken.
• Daarnaast zijn er extra middelen beschikbaar gesteld voor biculturele instellingen, met name in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie.
• De staatssecretaris voor Digitalisering, Mathieu Michel, zal de digitalisering van overheidsdiensten kunnen voortzetten.

De liberale Vice-eersteminister David Clarinval: "We kunnen tevreden zijn dat we de liberale stempel op dit begrotingsjaar hebben kunnen drukken: fiscale verantwoordelijkheid, werken aan uitgaven en niet alleen aan belastingen, werkgelegenheid, geen nieuwe belastingen voor wie werkt, spaart of investeert, veiligheid, energie. Het werk is nog lang niet af, het traject is het juiste".