Betere toegang voor kmo's tot procedures voor overheidsopdrachten: een voorontwerp van wet aangenomen door de Ministerraad

Op 28 april 2023 heeft de ministerraad een voorontwerp van wet goedgekeurd tot wijziging van de wet van 17 juni 2016 betreffende de overheidsopdrachten om de toegang tot de procedures voor overheidsopdrachten voor kmo's te bevorderen. Dit ontwerp werd voorgelegd door de ministers David Clarinval, Petra De Sutter en Eerste Minister Alexander De Croo,

Gezien het belang van de KMO's in ons land wilden ministers Clarinval, De Sutter en Eerste Minister De Croo hun deelname aan overheidsopdrachten stimuleren via een reeks maatregelen. Meer bepaald werden maatregelen uitgewerkt betreffende enerzijds de toekenning van voorschotten en biedvergoedingen en anderzijds een grotere transparantie in het voorlopige klassement van de deelnemende ondernemingen. Deze maatregelen maken deel uit van het actieplan om de toegang van kmo's tot overheidsopdrachten te stimuleren, dat de regering in november 2021 heeft aangenomen.

Ten eerste bevat het ontwerp een bepaling om de betaling van voorschotten in het kader van overheidsopdrachten te vergemakkelijken. De betaling van een voorschot stelt de opdrachtnemer in staat zijn cashflow te vergroten in afwachting van de betaling van de eerste facturen. Er wordt een beginsel ingevoerd volgens hetwelk een aanbesteder het recht heeft voorschotten te verlenen tot 20 procent van het oorspronkelijke bedrag van de opdracht, met een maximum van 225.000 euro.

Wanneer de aanbesteder een administratieve overheid is en de gekozen opdrachtnemer een kmo is, moet een voorschot van ten minste 5% van de oorspronkelijke waarde van de opdracht worden betaald. Het bedrag van dit voorschot moet worden verhoogd tot 10% en 20% van de oorspronkelijke opdrachtwaarde wanneer de gekozen opdrachtnemer voldoet aan de definitie van "kleine onderneming" of "micro-onderneming" respectievelijk.

Ten tweede wordt voorzien in een biedvergoeding voor niet-geselecteerde ondernemingen, indien zij in de loop van de procedure bepaalde intellectuele of creatieve inspanningen hebben moeten leveren om een offerte te kunnen indienen. De betaling van een biedvergoeding is verplicht wanneer de aanbesteder monsters, maquettes, prototypes of tekeningen (of enig ander grafisch ontwerp in de kunsten) verlangt.

Ten slotte moet de aanbesteder de ondernemingen die aan een overheidsopdracht hebben deelgenomen onmiddellijk na de opening van de offertes in kennis stellen van hun individuele plaats in het voorlopige klassement.

Minister Clarinval onderstreept: "Deze tekst bevat een reeks verbeteringen die het voor kmo's gemakkelijker zullen maken om deel te nemen aan het selectieproces voor overheidsopdrachten, door mogelijke obstakels uit de weg te ruimen. Deze maatregelen zijn belangrijk om de Belgische kmo's te betrekken bij nationale herstel- of investeringsprojecten.”